Koncepcja stabilizacji pojawiła się już pod koniec lat 90 w artykule naukowym „Therapeutic exercise for spinal segmental stabilization in low back pain”. Odniesiono się w nim do stabilizacji głębokiej kręgosłupa. Richardson, zwrócił uwagę na istnie biernego oraz czynnego układu ruchu który wykonuje pracę i jest w stanie wygenerować siłę za pomocą pracujących mięśni.
W niniejszym artykule skupię się na jednej z grup mięśni które pełnią funkcję stabilizatorów kręgosłupa oraz miednicy czyli mięśniami grupy CORE, które są także mobilnymi mięśniami w odpowiednich segmentach ciała. Poza nimi do najbardziej znanych stabilizatorów zaliczymy: pośladkowy wielki, mięsień podłopatkowy, mięśnie skośne zewnętrzne i wewnętrzne oraz mięsień półkolcowy.
CORE – słowo pochodzi z języka angielskiego i oznacza rdzeń, jądro. Odpowiednio wytrenowany CORE pozwala na optymalną pracę górnych i dolnych kończyn oraz pozostałych partii mięśniowych.
Elementy tworzące CORE:
• góra – przepona,
• przód – mięsień poprzeczny brzucha,
• tył – mięsień wielodzielny i prostownik grzbietu,
• dół – mięśnie okalające dno miednicy.
Są to fundamenty prawidłowej postawy oraz efektywnego i bezpiecznego ruchu.
Na stabilność tułowia składają się cztery filary: staw skokowy, staw biodrowy, CORE i staw barkowy. Podczas wykonywania jakiegokolwiek ćwiczenia z obciążeniem, musimy mieć aktywowane wszystkie elementy. Mięśnie gorsetu CORE składają się z wielu części i warstw mięśni otaczających i chroniących kręgosłup. Mięśnie CORE równocześnie są zarówno stabilnymi jak i mobilnymi w odpowiednich segmentach ciała dzięki działaniu przeciwstawnemu agonistów.
Mamy dwa systemy odpowiedzialne za stabilność kręgosłupa.
System globalny (powierzchowny system stabilizacyjny) – duże, silne mięśnie powierzchowne, które w mniejszym stopniu oddziałują na kręgosłup, bezpośrednio się do niego nie przyczepiają, zapewniają one ogólną stabilność tułowia.
System lokalny (głęboki system stabilizacyjny) – mięśnie głębokie, mięśnie które bezpośrednio przyczepiają się do kręgów.
Aby bezpiecznie i efektywnie wykonać większość podstawowych ruchów, musisz mieć dobrze funkcjonujący system lokalny. System lokalny musi być zbalansowany z powierzchniowymi mięśniami systemu globalnego. Połączenie tych dwóch systemów tworzy zintegrowany system stabilizacji, który jest odpowiedzialny za postawę ludzkiego ciała. Mięśnie te w prawidłowych warunkach włączane są automatycznie do ruchu w celu uzyskania stabilnej sylwetki.
Funkcja CORE:
• oddychanie,
• kontrolowanie prawidłowej postawy,
• stabilizacja stawowa,
• generowanie ruchu i przekaz energii do kończyn.
Oddychanie jest fundamentem CORE oraz wydolności. Bez poprawnych wzorców oddechowych nie może dojść do aktywacji wewnętrznych mięśni CORE i stabilizacji kręgosłupa. Prawidłowe oddychanie czyli prawidłowe rozmieszczenie ciśnienia w obrębie jamy brzusznej jest niezbędne do aktywizacji wewnętrznej mięśni CORE. Funkcją CORE będzie stabilizacja oraz przekaz energii z kończyn dolnych do górnych i odwrotnie.
Najistotniejszym elementem planowania treningu jest badanie stabilności oraz zaburzenia wzorców ruchowych http://lifeactive.pl/functional-movement-screen-fms/. Jeżeli testy wychodzą negatywnie w płaszczyznach stabilności należy przed treningiem zająć się kształtowaniem aktywacji mięśni CORE wraz z właściwym oddychaniem. Pracy wymaga przede wszystkim nauka toru oddychania, ułatwiającego prawidłowy ruch żeber, klatki piersiowej i miednicy. Pozwoli to zbudować fundamenty do każdego rodzaju treningu oraz zmniejszyć ryzyko wystąpienia urazu. W pierwszej kolejności należy wykształcić odpowiednią aktywację wewnętrznych mięśni CORE, zanim nastąpi aktywność fizyczna.
Trening CORE z uruchomionym mechanizmem oddechowym będzie przeciwdziałać rotacji, zgięciu i przeprostowi kręgosłupa. Systematycznie wykonywany może zapobiec wielu urazom, wspomóc rehabilitację, poprawić siłę i technikę np. biegu. Pozwoli podnieść poziom pracy układu nerwowego pod warunkiem zachowania wzorowej techniki i dokładności wykonania ćwiczenia.