Zapobieganie urazom w sporcie

Koszty związane ze zdrowiem sportowców to nie tylko nakłady na poprawę warunków treningu, ale również koszty, związane ze skutkami negatywnych zjawisk dotyczących urazów i kontuzji.  

Starty,   przyspieszenia, nagłe zmiany kierunków i gwałtowne zatrzymania, to składowe gry w piłkę nożną. Dodatkowo  bezpośredni kontakt z przeciwnikiem, który sprzyja urazom i jest ich najczęstszą przyczyną. Urazy wynikające z nie wytrenowania dotyczą najczęściej zawodników usiłujących ambicją nadrabiać wyraźne niedostatki siły, szybkości, wytrzymałości lub precyzji ruchu. Natomiast, uszkodzenia przewlekłe, rozwijające się niejednokrotnie miesiącami i latami stanowią nieprawidłowe i szkodliwe eksploatowanie narządu ruchu. Dzieje się tak zarówno z winy samego zawodnika, traktującego dolegliwości, za coś naturalnego i błahego, ale nie tylko…

Jak sobie z tym wszystkim poradzić?

Nie da się zapobiec urazom powstałym w wyniku bezpośredniego kontaktu z przeciwnikiem, nawet jeśli nie jest to złośliwe i brutalne zachowanie. Można natomiast, stosować profilaktykę w postaci programów treningowych, mającą na celu minimalizowanie urazów w sporcie o wysokiej kontuzjogenności. Programy prewencyjne powinny być wdrażane na każdym etapie szkolenia sportowego w osobnych jednostkach treningowych, jak również w codziennych sesjach poprzez rozgrzewkę i zakończenie.

Aby organizm mógł znosić trudy treningu motorycznego musi być odpowiednio do niego przygotowany. Poprawny, właściwy ruch pojawi się zawsze tam, gdzie będzie miał do tego przestarzeń. Efektem braku miejsca na ruch oraz koordynacji między mięśniami są urazy i zaburzenia rozkładu napięcia mięśni czyli dysfunkcje.

Są to specyficzne adaptacje funkcjonalno – strukturalne będące efektem długotrwałego oddziaływania konkretnego czynnika, utrudniającego ciału osiągnięcie równowagi. Objawem dysfunkcji są zaburzenia w narządzie ruchu, których ostatecznym rezultatem jest dyskomfort i ból zawodnika, który ma bezpośrednio wpływ na efekt realizacji przez niego zadań motorycznych.

Jednym z istotnych elementów wpływających na kształtowanie zdolności motorycznych są konkretnie zaprogramowane ćwiczenia funkcjonalne wzmacniające odpowiednie grupy mięśni z zachowaniem właściwych proporcji między nimi. Poprawna funkcjonalność organizmu jest kluczowa do realizacji maksymalnych obciążeń treningowych. Podstawową zasadą prowadzenia ćwiczeń funkcjonalnych jest koncentracja stymulacji na ćwiczeniach siły tułowia przed wprowadzeniem ćwiczeń kształtujących siłę kończyn. Tylko takie podejście umożliwi wydajny transfer energii oraz bezpośrednio wpłynie na utrzymanie prawidłowych wzorców ruchowych.

Odejście od zasady prowadzenia ćwiczeń stabilizacyjnych skoncentrowanych w pierwszej kolejności na ćwiczeniach siły tułowia, czyli koncentracja ćwiczeń głównie na rozwijaniu w izolowany sposób stabilności kończyn, przy braku równoważnej pracy w zakresie kompleksu biodrowo – miedniczno – lędźwiowy, może ostatecznie doprowadzić do kompensacyjnych nawyków ruchowych.

Konsekwencją takiego działania są przeciążenia i urazy z jednoczesnym ryzykiem wystąpienia poważnych kontuzji. Tak zaprogramowany trening poprawia stabilność całej sylwetki, koryguje jakość ruchu i zapobiega zespołom bólowym.

Wymieniony wyżej schemat koncepcji treningowej jest jednym z podstawowych i jednocześnie jednym z wielu działań zapobiegawczych.

Dzięki takim i innym sesjom prewencyjnym, trenerzy są w stanie zadbać i ochronić zdrowie swoich zawodników.